Goedkoop Vliegen

Schiphol houdt vast aan een forse verhoging van haar tarieven. Volgens financieel topman Robert Carsouw heeft de luchthaven de aanvankelijke verhoging wel getemperd.

Vorige maand kwamen luchtvaartmaatschappijen tegen de tariefvoorstellen in opstand, omdat de luchthaven haar coronaverliezen op hen zou afwentelen

Schiphol wil de komende drie jaar haar havengelden 37 procent verhogen. Dat betekent dat vliegtickets duurder kunnen worden. Per passagier moeten maatschappijen in 2024 38 euro havengeld betalen, 10 euro meer dan nu. Voor overstappende reizigers stijgen de tarieven per saldo van 13,50 euro naar 18,50. De afgelopen jaren waren de tarieven ook al toegenomen.

Volgens de luchthaven is het onvermijdelijk dat de maatschappijen meebetalen aan de enorme coronaverliezen. “We hebben sinds de uitbraak van corona 1,6 miljard euro verloren,” zegt financieel topman Robert Carsouw, “waarvan 1,2 miljard vanuit de tarieven. Dat kunnen we niet alleen dragen. We moeten alle zeilen bijzetten. We moeten concurrerend blijven, financieel gezond blijven en in staat zijn om te blijven investeren.”

‘Goed geluisterd’

Aanvankelijk wilde de luchthaven tussen 2022 en 2025 de havengelden 42 procent verhogen. Dat is na felle kritiek van de maatschappijen verlaagd naar 37 procent in drie jaar: volgend jaar 9 procent, de daaropvolgende jaren elk 12 procent. “We hebben goed geluisterd naar de maatschappijen.”

Zo heeft Schiphol haar ‘vrijwillige bijdrage’ aan de coronaverliezen verdubbeld naar 145 miljoen euro. Ook is de kostenoverschrijding van de bouw van de nieuwe A-pier uit deze tariefsverhoging gehaald en schuift Schiphol de inkomsten uit NOW-steun door naar de maatschappijen.

“Van ons coronaverlies van 1,2 miljard euro vragen wij nu 318 miljoen bijdrage aan de maatschappijen. Dat is een kwart. Dat vinden we redelijk. Wat we in twee jaar corona hebben verloren, zullen we, samen met de maatschappijen, in drie jaar goedmaken.”

Volgens Carsouw is het onmogelijk dat Schiphol alle verliezen op zich neemt. “Wij mogen van de wet in goede tijden geen winst maken uit havengelden. Dat betekent dat we in slechte tijden eigenlijk geen verlies kunnen accepteren. Vanwege de uitzonderlijke situatie doen we dat toch.”

Duurzamer

Een deel van de verhoging zit ook in aangescherpte duurzaamheidsmaatregelen. Zo moeten oudere, lawaaiige vliegtuigen in het vervolg nog meer betalen om van Schiphol gebruik te maken, wordt naast de uitstoot van CO2 nu ook die van stikstof meegewogen en wordt het gebruik van biobrandstof beloond.

Het voorstel is volgens de maatschappijen volstrekt onvoldoende. “Het is een paar procent naar beneden bijgesteld,” zegt voorzitter Marnix Fruitema van Barin, de branchevereniging van luchtvaartmaatschappijen. “Ik zie niet in hoe dat dan een eerlijke verdeling van de lasten is.” Volgens de organisatie komt met het voorstel per saldo bijna driekwart van het coronaverlies voor rekening van de vliegbedrijven. “Ik begrijp niet dat de financieel topman van Schiphol tot een andere rekensom komt.”

Volgens Carsouw blijft Schiphol met de verhoging nog altijd goedkoper dan de luchthavens van Frankfurt, Parijs en Londen. ”Schiphol prijst zich hiermee uit de markt,” werpt Fruitema tegen. “In de rest van Europa gaan de tarieven tussen de 0 en 5 procent omhoog. Op Schiphol 37 procent. Dan kan je blijven roepen dat je de goedkopere luchthaven bent - wat al discutabel is - maar dat ga je hiermee niet blijven. Terwijl Schiphol juist competitief moet blijven omdat de aantrekkingskracht van Schiphol minder is dan die van Londen, Frankfurt en Parijs.”

Juridische stappen

KLM kondigde al eerder juridische stappen aan en laat weten die ook door te zetten. “We vinden de vandaag vastgestelde luchthaventarieven onredelijk en onaanvaardbaar hoog,” zegt een woordvoerder. “De luchthaven wentelt de risico’s van Covid-19 af op de gebruikers. Er is geen sprake van een eerlijke verdeling van de coronaverliezen.”

KLM, die het overgrote deel van de tariefstijging voor haar kiezen krijgt, zegt begrip te kunnen opbrengen voor ‘enige stijging’ van de tarieven. “Deze stijgingen van Schiphol zijn echter buitenproportioneel en onverstandig, omdat hiermee het prille herstel in de kiem wordt gesmoord en de positie van Nederland in gevaar komt. Luchtvaartmaatschappijen die vanuit Nederland opereren worden nu het hardst getroffen, in vergelijking met maatschappijen op andere luchthavens.”

Easyjet, na KLM de grootste gebruiker van Schiphol, laat weten 'teleurgesteld’ te zijn. “Op het moment dat de luchtvaartindustrie zich begint te herstellen van de pandemie, zouden de verliezen van Schiphol niet op de schouders van maatschappijen en passagiers moeten vallen. Schiphol zou toegankelijk, gelijkwaardig en betaalbaar moeten blijven voor iedereen.”

Besparingen

Carsouw wijst op de enorme besparingen die het vliegveld heeft doorgevoerd, waarbij ondermeer een kwart van de arbeidsplaatsen is verdwenen. Maar volgens de vliegbedrijven is het onbegrijpelijk dat de luchthaven een recente herwaardering van haar vastgoed niet gebruikt om de verliezen te dempen, of anders de verwachte miljoenenwinst op de verkoop van aandelen in het Franse ADP of een recent gesloten obligatieronde van een miljard euro.

Toezichthouder ACM zal zich over het tariefvoorstel en de bezwaren van de maatschappijen buigen. Voor het einde van het jaar volgt daarover een uitspraak, waarna eventueel opnieuw onderhandeld moet worden. De nieuwe tarieven gaan op 1 april in.

bron: www.parool.nl