Goedkoop Vliegen

Europa wil de rechten van passagiers in de luchtvaart flink verbeteren in een nieuwe verordening die vandaag in de plenaire vergadering van het Europees parlement gestemd werd. Een grondige facelift van de huidige wetgeving drong zich op wegens de vele achterpoortjes, de verschillende interpretaties die aan sommige bepalingen werden gegeven, en uitspraken van het hof van justitie. Blikvanger in de nieuwe regelgeving is dat bij langdurige vertragingen passagiers dezelfde rechten krijgen als bij een annulering. Dat was tot op heden niet het geval. “Dat is een goede zaak, want de gevolgen van een langdurige vertraging zijn voor de passagier vaak identiek aan die van een annulering,” zegt transportspecialist en Europees parlementslid Saïd El Khadraoui.

De huidige wetgeving inzake passagiersrechten, die dateert van 2004, bepaalt dat luchtvaartmaatschappijen bij annulering van de vlucht bijstand moeten verlenen aan de passagiers in de vorm van maaltijden en drank, telefoongesprekken en hotelaccomodatie. Ze moeten ook ofwel een nieuwe vlucht ofwel een terugbetaling voorzien en een compensatie tot 600 euro, afhankelijk van de afstand van de vlucht. “De wetgeving heeft dus betrekking op annuleringen en niet op vertragingen,” zegt Europees parlementslid Saïd El Khadraoui. “Als een vlucht echter vertraging oploopt, hebben passagiers vandaag weliswaar recht op bijstand, maar niet op compensatie. Dat zal in de toekomst wel zo zijn. Het Europese Hof van Justitie bepaalde immers dat een langdurige vertraging dezelfde gevolgen heeft als een annulering en dat er dus ook een compensatie moet worden betaald.”

In de nieuwe regeling hebben passagiers recht op compensatie bij langdurige vertragingen van minstens 3 uur voor vluchten van minder dan 3500 km (dat heeft betrekking op alle Europese vluchten); voor reizen van minder dan 6000 km heb je recht op een compensatie na 5 uur, en voor alle lange afstandsvluchten geldt een drempel van 7 uur. Dat is aanzienlijk korter dan wat de Commissie voorstelde. Voor een trans-Atlantische vlucht kan je volgens de Commissie pas rekenen op een compensatie na een vertraging van meer dan 12 uur, veel te lang volgens het Europees Parlement. “Wij willen de rechten van de reizigers verbeteren. Het gaat om een verordening over passagiersrechten, niet over rechten van luchtvaartmaatschappijen,” zegt Saïd El Khadraoui.”

De voorziene compensaties bedragen 300 euro voor vluchten tot 3500 km; 400 euro voor vluchten tussen 3500 km en 6000 km en 600 euro voor vluchten van meer dan 6000 km.

Bij een gemiste aansluitende vlucht hebben passagiers recht op verzorging en in bepaalde gevallen compensatie, als de aansluitende vluchten deel uitmaken van één vervoerscontract.

Tot op heden gold de regel dat als luchtvaartmaatschappijen buitengewone omstandigheden konden inroepen, ze niet verplicht waren een compensatie te betalen. Maar het was onduidelijk wat er met buitengewone omstandigheden werd bedoeld. Heel wat maatschappijen riepen ook technische problemen in als een ‘buitengewone omstandigheid.’ “Ook daar heeft het Hof bepaald dat een technisch probleem geen buitengewone omstandigheid is en dat wordt nu in deze nieuwe wetgeving verduidelijkt”, zegt El Khadraoui. “Het moet echt gaan over omstandigheden die buiten de wil van de maatschappij om gebeuren, zoals een vulkaanuitbarsting, terrorisme of een onvoorziene staking. Het parlement heeft die definitie vooral verscherpt.”

Als er sprake is van buitengewone omstandigheden mag de luchtvaartmaatschappij het recht op accommodatie beperken tot vijf nachten (max. €125 pp/pn). “Dat is minder dan we gehoopt hadden, maar de passagiersrechten worden dan weer beschermd doordat luchtvaartmaatschappijen sneller herroutering moeten aanbieden en noodplannen moeten opstellen om optimaal verzorging en bijstand te kunnen verstrekken aan gestrande passagiers,” zegt El Khadraoui.

Als er binnen de 12 uur geen herrouting kan gevonden worden met een vliegtuig van dezelfde maatschappij, moeten er andere maatschappijen of vervoermiddelen aangeboden worden.

Als er zich vertragingen voortdoen op de tarmac zelf, hebben passagiers het recht om na 2 uur uit te stappen.

Er komt ook een gedeeltelijk verbod op het ‘no show’-beleid. Tot vandaag was het de regel dat wie geen gebruik maakte van de heenvlucht voor een heen-en-terugticket, geweigerd kon worden op de terugvlucht. Dat kan in de toekomst niet meer, hoewel luchtvaartmaatschappijen nog wel bepaalde regels mogen opleggen voor het opeenvolgend gebruik van vluchten die deel uitmaken van dezelfde reis.

Passagiers moeten ook bij elke verstoring van de normale vlucht onmiddellijk alle informatie ontvangen. In het voorstel van het parlement houdt dat eveneens in dat de luchtvaartmaatschappijen contactpunten moeten hebben op de luchthavens die uiteraard ook bemand moeten zijn. Deze contactpersonen moeten de passagiers alle nodige informatie geven over hun rechten, klachtenformulieren overhandigen en informatie verschaffen over verloren bagage of over mogelijke compensaties. De manier waarop klachten worden behandeld zal nu ook in de hele Unie dezelfde zijn.

In de toekomst mogen passagiers bovenop hun handbagage - waarvan de afmetingen en/of het gewicht al tijdens de boeking worden verduidelijkt - ook ‘essentiële persoonlijke items’ meenemen, zoals een jas, een handtas en tenminste één gestandaardiseerde zak vanuit de duty-free shops op de luchthaven. Deze spullen moeten dus niet langer in de handbagage passen, een regel die zeer strikt wordt toegepast door onder andere Ryanair.

Passagiers wie problemen hebben met hun bagage worden ook beter beschermd. Er komen transparantere regels over de toegestane bagage die al moeten duidelijk zijn bij de boeking. Passagiers met een beperkte mobiliteit die gebruik maken van hulpmiddelen, zoals een rolwagen, zullen er in de toekomst zeker van zijn dat de reële waarde van hun rolwagen vergoed wordt, mocht het toestel beschadigd geraken. Passagiers die een klacht hebben over slecht behandelde bagage moeten op de luchthaven zelf makkelijk een formulier kunnen invullen.

Nu het parlement haar positie heeft bepaald over de nieuwe passagiersrechten, moet er nog onderhandeld worden met de lidstaten om tot een definitief akkoord te komen.